Endometriozisi olan kadınlar kişiselleştirilmiş psikolojik müdahalelerden yararlanabilirler.
Anahtar noktalar
Öne Çıkan
İlk defa, bu benzersiz çalışma endometriozisli kadınlarda ağrı duyumsanmasının etki yönlerini analiz etmiş ve ağrı duyumsaması ve ağrı şiddetinin sağlıkla ilgili yaşam kalitesini (HRQoL) olumsuz etkilediğini bulmuştur.
Önemi
Ne yapıldı?
Anahtar Bulgular
ÖZET
Ağrı kişisel bir deneyimdir ve her birey için farklıdır. Bezdirici oluşu, ağrı korkusu ve aşırı ağrı farkındalığı ağrının hissedilmesini sağlayan önemli faktörlerdir. Bu faktörler ağrının duyumsanması olarak tanımlanır ve ağrının getirdiği anksiyete ve ağrı hissine sabit odaklanmayı da içeren ağrının negatif değerlendirmesini ifade eder. Ağrının duyumsanmasının etkisi bazen o kadar şiddetli olur ki tıbbi tedavinin etkinliğini bozabilir. Yazarlar, ağrı duyumsanmasının endometriozisli hastalarda yaşam kalitesi üzerinde önemli bir rol oynadığını ileri sürmüşlerdir ve bu nedenle ağrı şiddeti ve duyumsamasının endometriozisli kadınlarda sağlıkla ilgili yaşam kalitesiyle (HRQoL) nasıl ilişkili olduğunu araştırmışlardır. Bu, bu ilişkiyi keşfetmek için ilk çalışmadır.
Ararştırmacılar yaşları 18-49 arasında olan 52 hasta ve 42 kontrol seçmişlerdir. Katılımcılar HQRoL’e ilişkin iki anket doldurmuşlardır: Standart Kısa Form Yaşam Anketi (SF-36) versiyon 2.0, ve Endometriozis Sağlık Profili 30 (EP-30). Ayrıca ağrı duyumsamasına yönelik üç anket doldurmuşlardır: Ağrı Katastrofi Ölçeği (PCS), Ağrı Farkındalık Anketi (PVAQ) ve Ağrı Anksiete Semptom Skalası (PASS). Ayrıca, ağrılarını sözel Numerik Derecelendirme Skalası (NRS) kullanarak da derecelendirmişlerdir. Yazarlar, ağrı duyumsaması, ağrı şiddeti ve HRQoL arasındaki ilişkiyi belirlemek için istatistiksel analiz yapmışlardır.
Çalışmanın sonuçları, endometriozisli kadınların sağlıklı kontrollere kıyasla belirgin azalmış HRQoL’ü olduğunu doğrulamıştır. Çalışmadaki, daha önce bildirilmeyen özgün bulgu, ağrı duyumsaması ve ağrı şiddetinin HRQoL ile negatif ilişkisi olduğudur, ağrı şiddeti ağrı duyumsamasına göre biraz daha fazla etkilidir.
Korkudan Kaçınma Modeli bu çalışmanın sonuçları için teoritik bir açıklama sağlamaktadır. Ağrıdan kaçınmayı amaçlayan kişiler, ağrıyı felaket olarak değerlendirme eğiliminde ve bunu bir tehlike olarak görmektedirler. Bu durum, ağrı sinyallerinden dikkatin kaçınabilmesini olanaksız kılmakta ve aşırı duyarlı bir duruma yol açmaktadır. Sonuç olarak hastalar sosyal aktivitelerden geri durmaktadır ve yüksek düzeyde stres, güçsüzlük ve depresyon düzeyleri göstermekte, bu da yaşam kalitesini azaltmaktadır.
Bu çalışmaların bulguları endometriozisli kadınların bakımı için etkiler taşımaktadır çünkü olumsuz ağrı duyumsaması yaşam kalitesini azaltmanın ötesinde etkilere sahiptir. Diğer çalışmalar bunun ameliyat sonrası artmış ağrı gelişimi ve cerrahi sonrası kronik ağrı gelişimi için bir risk faktörü olduğunu, bulmuşlardır ve aşırı ilaç kullanımı ve artmış sağlık sistemi kullanımına yol açtığını bulmuşlardır. Bu nedenle yazarlar, özellikle bilişsel-davranış terapisi olmak üzere psikolojik bakımın, olumsuz ağrı duyumsaması olan endometriozisli kadınlara uygulanmasını önermektedirler.
Kaynak Site: endonews.com
Çeviren: Melodi İnceboz
Osmanağa Mah. Osmancık Sok. Betül Han No:9 D:4 Kadıköy, İstanbul
Telefon: +90 532 515 69 99
Email: info@endometriozisdernegi.org